Fas’ta eski cüzzam hastalarından duvar halısı sergisi

RABAT (CİHAN)- Fas’ın başkenti Rabat’ta, Fas Krallığı Milli Kütüphanesi’nde sıradışı bir sergi sanatseverlerle buluştu. Sergiyi farklı kılan özellik ise bu eserlerin Kazablanka kentinde Aïn Chock Hastanesi’ndeki cüzzamlı hastalar tarafından işlenmiş olması.

Duvar Halısı yoluyla Rehabilitasyon ve Terapi Derneği (A.R.T.) tarafından düzenlen sergi, cüzzam hastaları tarafından uzun yıllar emek verilerek hazırlanmış. 1965 yılında Aïn Chock Hastanesi’nde Cüzzam Hastalığı Ulusal Merkezi Başhekimi Profesör René Rollier ile bazı hastaların parmaklarının rehabilitasyonu ve hastaların yeniden topluma kazandırılmaları düşüncesiyle çalışmalar başlamış.

Cihan Haber Ajansı'na konuşan Dernek Başkanı Elisabeth Desveaux hastanede olan vatandaşların nasıl halı dokumaya başladığını anlattı. Desveaux, çeşitli hastalıklar nedeniyle, toplumdan hatta bazen ailelerinden dışlanan çoğu fakir olan vatandaşları hayatla yeniden bütünleştirmek adına böyle bir çalışmaya başladığını kaydetti. Desveaux konuşmasına şöyle devam etti: "Bu insanları ilk defa tedavi gördükleri Aïn Chock Hastanesi’nde tanıdım. Onların bu hallerini görüp onlarla ilgilendim. Kolları ve bacaklarını kullamayan bu insanlara elleri kalıyordu. Onlara halı dokumayı öğrettim. Zira halı dokumada büyük iğne ve yün kullanılıyor. Hayal güçlerini ve iradelerini de kullanınca ortaya çok ilginç eserler çıktı." dedi.

Halıcılığı ailesinin de bildiğini ve zor bir el sanatı olduğunu söyleyen Desveaux, hastaların çok istekli olduklarını ve hızlı öğrendiklerini belirtti.

Desveaux, "Hastanenin başhekimi bana ilk etapta büyük bir salon verdi. Burada haftada 3 kere ile başladık. Saat 09.00’da geliyorduk. Bazıları 3-4 yıl hastanede kalıyordu. Haliyle bu durum çok can sıkıcı oluyordu. Ama bu çalışma onları meşgul ediyordu. Açık ve alıcı bir zihne sahiptiler. Beni hayran bırakan doğuştan sanatçılık duyguları vardı." dedi.

İlk olarak 1965 yılında 50-60 kişinin halı dokumaya başladığını aktaran Desveaux "Şu anda hala devam ediyoruz. Bu sabah evde 15 kişi vardı. Aïn Chock Hastanesi’nde de devam ediyorum. Hastalığı iyileşenler de devam ediyor, bırakmak istemiyor. Zaten günümüzde hastalık tedavi edilebiliyor. Hasta birkaç hafta içinde bulaşıcı olmaktan çıkıyor ve evine dönüyor." ifadelerini kullandı.

"Arap Resim Tablolarını, Duvar Halısıyla Yeniden Ziyaret" adlı sergideki eserler, Aubusson yünüyle tuval üzerine iğneyle yapılmış. Eserlerin bazıları eski duvar halılarının yeniden işlenmiş hali. Diğerleri ise eski motiflerden alınmış örnekler ya da yeni dönem sanatçılarının eserlerinden alınmış örneklerin duvar halısına yansımasıyla oluşmuş.

Öte yandan sergideki eserler daha önce de Fransa'nın başkenti Paris’teki Arap Dünyası Enstitüsü’nde, New York’taki BM merkezinde, Fas’taki Jamaï Sarayı’nda sergilenmiş. CİHAN