"E-ticaretteki vergi muafiyetiyle fırsatçıya gün doğdu"

Gediz Üniversitesi İşletme Yönetimi Programı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Necmettin Şahin, vergisiz elektronik ticarette fırsatçılık yapıldığını söyledi. İnternet alışveriş siteleri üzerinden yurtdışından satın alınan, değeri 75 euroya (yaklaşık 259 lira) kadar ürünlerin Mart 2014’ten bu yana gümrük ve katma değer vergisinden muaf tutulduğunu belirten Şahin, vatandaşa kolaylık amacıyla getirilen bu uygulamayla fırsatçılara gün doğduğunu ifade etti.

Yrd. Doç. Dr. Şahin, yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin 20 milyar TL’lik sanal pazarı, son üç yıldır yurtdışı merkezli siteler üzerinde yoğunlaştı. E-ticarette denetim güç olduğu için sanal kartı olan herkes, bu sitelere kolayca giriş yapıp üst sınır 75 euro olmak şartıyla istediği ürünü defalarca alabiliyor ve bunları piyasada kayıtdışı satabiliyor. İthalatçı firmalar çok ciddi vergiler ödemek zorunda kalırken bu yöntemle yurtdışından getirilen ürünlerden ise vergi alınamıyor. Bu durum, aynı piyasada ticaret yapan ithalatçılar arasında haksız rekabete yol açıyor. Ayrıca bu yöntemle yurtdışından ithal edilen ürünlerin birçoğunun, Türkiye Dış Ticaret Standartları gereği ülkemize getirilemeyecek nitelikte olduğu da görülüyor.” dedi.

Necmettin Şahin, bu durumdan Hazine’nin de olumsuz etkilendiğine işaret ederek, şunları söyledi: “İlgili Bakanlar Kurulu kararına göre muafiyetin aynı kişi tarafından kullanılmasının süreklilik arz ettiğinin tespiti halinde, muafiyetin kullanımına sınırlama getirileceği söz konusuyken henüz tam olarak denetim mekanizması kurulamadığı gözlemleniyor. Bu eşyaları getirenlerin satma, devretme gibi işlemler yapması yasak ancak uygulamanın pratiğine baktığımızda, ticaretin özellikle yurtdışı merkezli siteler üzerinden yapılmasından dolayı denetlenemiyor. Yabancı firmaları denetleyebilme imkanı yok, yurtiçinde bu malların kayıtdışı satışlarını da önleyebilmek mümkün olamıyor. Bu nedenlerle ülkemiz, her yıl yaklaşık 4 milyar dolardan daha fazla gümrük, ÖTV, KDV, gelir vergisi kaybına uğruyor. Bu yöntemle kolaylaşan ithalat, cari dengedeki açığın artmasına, vergi kaybıyla da bütçe gelirlerinin azalmasına yol açıyor. Dış ticaret mevzuatımızdaki kişisel tüketim özelinde sağlanan bu muafiyet için uluslararası hukuk zemininde yeni düzenlemeler ve denetim mekanizmalarının oluşturulması gerekli. Aksi halde kamu gelirlerinin azalmasına ve cari dengedeki açığın artmasına neden olan bu düzenlemenin iktisadi maliyetini, tüm vatandaşlar ilave vergi olarak yüklenmeye devam edecek.”