Ayçekirdeği harmanda, elma dalında kaldı

Türkiye'nin en büyük kuruyemişlik çekirdek üreticilerinden Kayseri’nin Yeşilhisar ilçesinde, çiftçi hasadı yapmasına rağmen ürününü satamıyor. Markette kilosu 13 liraya satılan ayçekirdeği harmanda 2,5 liraya satılamıyor. Tüccarın bile uğramadığı ilçede elmalar da dalında çürüyor. Çiftçi, daha dalındayken sattığı elmalara, şimdi alıcı bulamıyor. Ürününü paraya çeviremeyen çiftçi ise kara kara düşünüyor. Borçların ödenmediği takdirde haciz ile baş başa kalmaktan korkan çiftçiler devletten yardım bekliyor. Bazı çiftçi ise başka bankaya olan kredi borcunu başka bir bankadan kredi çekerek ödemeye çalışıyor.

'ELEKTRİK, GÜBRE, MAZOT YÜKSELDİ, ÇİFTÇİNİN ÜRETTİĞİNİN FİYATI DÜŞTÜ'

Yeşilhisar Ziraat Odası Başkanı Metin Altıparmak, mazot, gübre ve elektrik fiyatlarının arttığını ancak çiftçinin ürettiği ürünün fiyatının düştüğünü söyledi. Altıparmak, “Bu yıl fiyatlar düşük. Elektrik, gübre, mazot yükseldi ama maalesef çiftçinin ürettiğinin fiyatı düştü. İnegöl ve Çivil’in ismi var ama ürettiğimiz çekirdek konusunda pazar bulamıyoruz. Tüccar döviz bozdurup ürün almak istemiyor. Çiftçimiz bankalara borçlu. Çekirdeği satamıyoruz. Yarın bir gün kapılarına icra gelecek. Bir bankadan çekmiş günü ödeyememiş başka bankadan çekiyor. Çoluğu çocuğuyla eleme yapıyor. Çiftçi bunu öldüm pahasına verecek. Gel lanet olsun al diyecek. 3 yıl önce 4-5 lira veriyorduk. Ama şuanda tüccar da gelmiyor. Köylerimizde 8-9 bin ton var. Satılan 2 bin tondur” dedi.

'PERİŞAN OLDUK. BİZDE BU MEMLEKETİN ÇİFTÇİSİYİZ'

Don olayı yaşadıklarını belirten Altıparmak, “Kayısı ve elmamız dondan etkilendi. Isparta ve Karaman bölgesine ödenek çıktı. Ama Kayseri’ye çıkmadı. Çiftçilerimiz perişan olduk. Bizde bu memleketin çiftçisiyiz” şeklinde konuştu.

Yeşilhisar Çiftçi Malları Koruma Başkanı Sedat Karagöz de, ürünlerin harmanda kaldığını ve silo yaparak çiftçinin ürününü korumaya çalıştığını vurguladı. Endişe içinde olduklarını aktaran Karagöz, “Tüccar şuan isteği fiyatla ürünü almaya çalışıyor. Çiftçi borcundan dolayı mecburen zararına ürünü satıyor. 3 liraya verebilirse seviniyor. İlk defa kaliteli ürünlerimiz ucuza gidiyor. 2 yıl önce tonu 5 bin liraya giden çekirdek şuanda 2-3 bin liraya satabiliyoruz. Tüccar bizden kilosu 3 liraya alıyor. Tüccar bununla ilgili eleme yapıyor. Maliyeti ona 5 lira oluyor. Sonra markete gidiyor. Orada 10-15 liraya satılıyor. Yüzde yüz kazanç var” diye konuştu.

'ÇİFTÇİ DEVLETİN UMURUNDA DEĞİL'

“Devlet küçük çiftçilerin, çiftçiliği bırakmasını istiyor. Ne yaparsanız yapın diyor” diyen Karagöz, tepkisini şöyle dile getirdi; “Çiftçi devletin umurunda değil. Önemli olan küçük çiftçiler, çiftçiliği bıraksın, büyük çiftçinin yanında çalışsın diyor. Ama bizler gelip gidiyoruz. En büyük endişemiz çocuklarımız. Bütün köylerin durumunu biliyorum. Vatandaşlar elma üretiyor ama satamıyor. Bunun derdini yaşıyor. Sıkıntı büyük.”

Ovaçiftliği köyünden çiftçi Kazım Akgün, çiftçinin ürettiği çekirdeğin para etmediğini ve ellerinde kaldığını dile getirdi. Akgün, “Çekirdek 12-15 liraya markette satılıyor. Biz 2.5 liraya veremiyoruz. Tüccarlar iyice ayağını buradan çekti. Elmadan çekirdekten elini çekti. Arpa, buğday ve pancar şuan hiç para etmiyor. 10 yıl önceki fiyatla bugünkü fiyata bakıyoruz ve durum hiç iyi değil. Ne yapacağız bilmiyoruz” diye konuştu.

'ÇİFTÇİLİĞİ BIRAKMAYI DÜŞÜNÜYORUZ'

Yeşilhisarlı çiftçi Sabri Adıgüzel de ürettikleri çekirdekleri satamadıklarını belirtti. Adıgüzel, “Çekirdeğimizi satamıyoruz. Piyasada durgunluk var” dedi. “Tüccar bize şuan çekirdek için 2 lira fiyat veriyor” diyen Adıgüzel, “Bu maliyetleri kurtarmıyor. Benzer sorunlar yaşıyoruz. Çiftçiliği bırakmayı düşünüyoruz. Mazot 4 lira, gübre 2 lira olmuş. Çiftçi mahsullere güvenerek traktör aldı. Mahsul elde kalınca evlerine haciz gelecektir. Fiskobirlik gibi çekirdeğe çözüm bulmasını istiyoruz” diye konuştu.

'GEÇEN YILKİ ÜRÜNLERİN PARASINI ALAMADIK. BU YILDA DURUM KÖTÜ'

Yeşilhisarlı çiftçi Ahmet Çabuk da çiftçinin ihmal edildiğini ve durumlarının perişan olduğunu anlattı. Kaliteli ürünü ucuza almaya çalışıldığını anlatan Çabuk, “Maliyetlerimiz yüksek. Mazot, gübre, sulama ciddi masraf. Biz bu işin içinden çıkamıyoruz. Devlet yetkilileri biran önce bir borsa kurmalıdır. Geçen yıl çarpıldık. Dolandırıldık. Geçen yılki ürünlerin parasını alamadık. Bu yılda durum kötü. Ne yapacağız bilmiyoruz” diye konuştu.