Geçtiğimiz yıl kasım ayında yürürlüğe giren Bilirkişilik Kanunu, Bursa Barosu ve Mimarlar Odası Bursa Şubesi ortaklığıyla düzenlenen panelde ayrıntısıyla ele alındı. Yeni yasaya göre hukukçular bilirkişilik yapamayacak.
Bursa Barosu ve Mimarlar Odası Bursa Şubesi’nce ortaklaşa Bilirkişilik Paneli düzenlendi. Mimarlar Odası Bursa Şubesi toplantı salonunda gerçekleştirilen panelin açılış konuşmasını yapan Mimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Can Şimşek, adli yargı süreçlerinde bilirkişiliğin çok önemli olduğunu vurguladı.
Bursa Barosu Başkanı Gürkan Altun da, yargı kararlarının ortaya çıkmasında en önemli verinin bilirkişi raporları olduğunu belirterek, Bursa Barosu ve akademik meslek odalarıyla birlikte kentin hukukunu, çevresini ve tarihini korumak adına zaman zaman yargıya başvurduklarını, bu konularda bilirkişilere ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
“BİLİRKİŞİLİK KURUMSAL YAPIYA KAVUŞTURULDU”
Bursa Barosu avukatlarından İsmail İşel’in moderatörlüğün degerçekleştirilen panelin ilk konuşmacısı Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi, Bilirkişilik Kanunu Bilim Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Talat Canbolat, 24 Kasım 2016 tarihinde yürürlüğe giren 6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu’nun 3 yıllık çalışma sonunda ortaya çıktığını söyledi. 3 değişik ülkede inceleme yapıldığını anlatan Prof. Canbolat, yargıya güven endeksinin gittikçe düştüğünü, pek çok sorun olduğunu, bunlardan birinin de bilirkişilik olduğunu ifade etti. Bilirkişiliğin akademik ya da bilimsel olarak yapılmadığını kaydeden Prof. Canbolat, şunları söyledi:
“Bilirkişilik Türkiye’de hakim yardımcılığıdır. Benim de desteklediğim bir konudur. Bilirkişi hukuki konulara girmemelidir. Bilirkişilik ancak teknik konularda yapılmalıdır. Yargının iş yükü oldukça fazladır. Her yıl dava sayısındaki artışın yanı sıra, yüzde 38 oranında dosya da devrediyor. Davaların yüzde 90’ı bilirkişilere gidiyor. Batıda bu oran yüzde 10…Sistemden memnun olan yok. Hakim şikayetçi, savcı şikayetçi. Taraflar şikayetçi. Mevcut sistem yargıyı hem ağırlaştırıyor, hem maliyetini artırıyor. Trafik ve iş kazalarında kimin kusurlu olduğu bilirkişiye soruluyor. Nereden biliyor? Tabii ki takdir yetkisini kullanıyor. Yani hakimin yapması gerekeni yapıyor. Benim saptadığım 20’ye yakın uzman bilirkişilik unvanları gördüm. Nereden alındı bu unvanlar?
Ama artık böyle değil. Bilirkişilik kurumsal yapıya kavuşturuldu. Temel ilkeleri belirlendi. Dosyanın topyekun bilirkişiye gönderilmesi devri bitti. Hakim soru soracak, bilirkişi de hukuki konulara girmeden tane tane cevap verecek.”
“MARMARA’DA 20 BİN 744 BİLİRKİŞİ VARDI”
İstanbul Bilirkişilik Bölge Kurulu Başkanı Hakim Murat Boylu ise kangren haline gelmiş konuya el atılmış olmasının bile çok önemli olduğuna işaret etti.
Bilirkişilik yapan katipler olduğunu söyleyen Boylu, adalet hizmeti sunulan hiç kimsenin memnun olmadığını ifade ederek, “Davayı kazanan bile mutsuz. Çünkü dava 3 yıl sürmüş. Yargıtay usuli bir eksikle bozmuş, 3 yıl daha uzamış. Adalet bunun neresinde? Kim mutlu olur böyle bir sonuçtan?” dedi.
Hakim Boylu, dosya verilen ve kendisine bir daha ulaşılamayan bilirkişiler olduğunu belirterek, yeni yasayla birlikte üçlü bir idari yapı kurulduğunu hatırlattı. Marmara Bölgesi’nde toplam 20 bin 744 bilirkişi olduğunu açıklayan Hakim Murat Boylu, bunların 12 bininin hukukçu olduğuna işaret etti. Boylu, şöyle devam etti:
“Bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere dosyanın kabulüne veya reddine diyen hakimlerimiz, 6754 sayılı yasayla birlikte hakimlik yapmaya başlayacaklar. Bundan böyle bilirkişilerin de kimliği olacak. Adliyelerde baro odaları gibi bilirkişi odaları olacak. Ayrıca hakimlere, bilirkişi kalitesinin artırılması için de iyi ücret vermelerini öneriyoruz. Ama yeni uygulamada otomatik tevzi sistemi uygulanmalı. Hakimebilirkişi seçme özgürlüğü bırakılmamalı. Suiistimaller ortadan kaldırılmalı.”
İNSANÜSTÜ PERFORMANS: YILDA 3670 DOSYA
Panelin son konuşmacısı Yüksek Mühendis Mimar Ali Ekinci de, Cemil Çiçek ve Sadullah Ergin’in adalet bakanlıkları döneminde bilirkişilik müessesesinin iyileştirilmesi konusunda yapılan görüşmeleri aktardı. Ekinci’nin açıkladığı bir istatistik ise izleyenleri adeta şok etti.
Bilirkişiler sıralamasında ilk 20’deki kişilerin bin 400 ile 3 bin 670 arasında dosyaya rapor yazdığını söyleyen Ekinci, “Birinci sıradaki kişi bir yılda 3 bin 670 dosyaya bakmış. İnsanüstü bir şey. Cumartesi pazarları katmasanız bir günde 10 dosya eder.Bir bilirkişi dosya okuyacak, keşfe gidecek, inceleyecek, rapor yazacak… Kim yapabiliyor bunu?” diye konuştu.
1999 depreminde ceza alan hiçbir bilirkişi, hiçbir mühendis,hiçbir mimar olmadığına vurgu yapan Ali Ekinci sözlerini şöyle bağladı:
“Mahkemelere sunulan bilirkişi raporlarında yüzde 94 oranında imar kanunu suçluydu çünkü. Oysa ölümlerde herkesin suçu var. İmar kanununa suçu yüklerseniz kimden tazminat alacaksınız?
Çözümler çok net. Birincisi, bilen insanın seçilmesi lazım. Hangi mimarın uzman olduğunu hakim nasıl bilecek? Odalar, yetkin isimleri bildirsin, yargı kurumu o listeden seçsin. Mesela, Susurluk Davası’nın kamyon şoförü 2 yıl yattı, beraat etti. Teknik bilirkişi raporu doğrultusunda suçsuz olduğu anlaşıldı. Çünkü karayollarında bir kamyonun ve otomobilin hız limiti belliydi. Oysa Mercedes otomobilin sürati 280 kilometreydi. Bu nedenle teknik konular yorum açık değildir.”
Panelde süreli konuşmaların ardından panelistler, bilirkişilik yapan çeşitli akademik meslek mensuplarının sorularını yanıtladılar. Panelin sonunda, Bursa Barosu Başkanı Gürkan Altun ve Mimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Can Şimşek panelistlere plaket verdi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.